vengma

PAWITIŞ “Çend saetî ra bi na het vewre hurdî-hurdî varayêne, cade û rayîrî girewtibî. Serdê zimistanî dest û rîyê merdimî pizirnayêne ra. Tayê pastaxane û firinê ke kîşta cadeyî der ê, ci ra boya nanê tezeyî, boya pasta û qeweyî ameyêne. (…) … Gule pê destanê ey girewt, berdî verê fekê xo ke lew pirano, çimê xo kewt ra engiştaneyê pêçike. No engiştane yê zewacî bî! Gule ke o dî seke des merdimî pê bigîrê, bigizgiznê ra, winî ameye re xo. Destê ey verdayî ra, seke merdim pê kosavîyê adirî bigîro û ey rew peyser bierzo, winî kerd. Qewetade bome ameye bi canê Gule, wuşte ra xo ser, çimê xo kerdî ziwa, kewte re raya keyeyî bi gamanê lezkanî uca ra bîye dûrî şîye. Alî uca de cemedîya mend. Heta ke Gule çiman ra bîye vîndî şîye, dima nîyada.” ______________ Çime: Nadîre Guntaş Aldatmaz, Pîyê Mi Kemane Cinitêne, Weşanxaneyê Roşna, Dîyarbekir 2013

Merik ronîşte bî. Ma vîst serre ra tepya, juminî dîyêne. Vîst serre ra ver zî ma ke qalê Kurdistanî kerdêne, se ke destê xo bigino adir ra, henî ‘uf-kuf’ kerdêne, ma ra bi Tirkîyê xo vatêne ‘mîlîyetcî’ û şîyêne. O waxt (wa name vindo) çepê Tirkan de bî. O, wayîrê ‘medenîyetî bî’! Ma ‘tepya’! bime. O, ‘zaneye b’i! Ma, ‘nezan’ bîme O,’entel bî’! Ma ‘cahîl’ bîme Axir  ‘enternasyonalîstîye ra’ bigime, heta ‘ewren û dewranîst’ bî! Çi nêzanitê ke! Rojê Afrîka de ‘faşizmî dêm dêne, roja bîne Amerîka de ‘emperyalîzmî dêm dêne’! Ma ra qalê welatanê kolonyalan kerdêne, qalê kolonyalîstan kerdêne, qalê ‘heqê qederan tayîn kerdene’ kerdêne. Che Guera ra bigê, Mao ra, Deng sîao Ping ra, Amîral Kabral ra, Ho şî Mîng ra bige, heta Klara Zetkîn, Rosa Luksemburg…. Dostoyevskî ra bige, heta Troçkî, Narodnîgan, Kauskî, Stalîn, bê şik Marks, Engels …. Seba Dinya Aleme demokrasîye, serbestîye, heqê dewlet bîyene wastêne, eke  qesa amênê Kurdistan ser o, ney! No, ‘guna bî, na

Cêk ben cêk nêben. Yo merdim hîrye kêne yi ben. Hîrye wayî hê sêr yo kelundêsî ya rûenişti, laj’ qralî yen uja ra vîyeren ra. Waya pîl vûna: - Wullay laj’ qralî bizûnen ez biberden û mi di bizewcîyen, mi ci rê yo xalî viraştîn, ega wu cemati d’ rakir û hewn a wedar xwu çeng fîn.  Waya mîyonîn vûna: - Wullay egi laj’ qralî bizûnen ez biberdên û mi d’ bizewcîyen, mi ci r’ yo hak ra howt pawerî powtîn, pîyorê cematî werdîn tira bîn mird û yi hewna pey di ardîn.  Waya qiji zî vûna: - Wullay laj’ qralî bizûnen ez biberden û mi d’ bizewcîyen emrê Hûmayî zî biben mi ci rî yo lajo temirzerîn û yo kênawa gilbirîsmîn ardîn. Xura veng şîyû lajî qralî. Laj’ qralî hîrye hemini zî beno. Hêverî waya pîl ra vûn: - Ti vatîn “laj’ qralî mi bero ez ci rî yo xalî virazen, wû ken ra pîyorê cematî ser a nişeno rû û wû hewna wedaro, qat keno fînen xwu çeng”, de xalîye xwu viraz! Waya pîl vûna: - Axa mi xwu r’ zur kerd, fend kerd, mi otur va ke wa ti mi d’ bizewîc. Laj’ qralî ina hew ş

19ê Temmuza 2012 de Rojawan de şorişêk virazîya û no şoriş semedo ke xo dir sîstemêko newe ard zaf hetan ra nêame qebûlkerdiş. Hêna semedo ke hêzê mîyannetewî no sîstem gorê xo nêdîyê semedê fetesnayîşê şorişê rojava kewtê mîyanê têwgêran û çeteyî sey DAÎŞ û El-NUSRA şirawitî Rojawan û Rojawan ra hêrîş kerdî.Rojawan de zî hemverê nê hêzan de pawitişo cewherî ame ronayîş û qij ra pîl, heme kes bin hêzê YPG de dest pê pawitişê rojava kerdî. Wexto ke DAIŞ Bajarê Iraq Misul îşgal kerd dim ra hêna peyser agêra Surîye û pê silehanê giranan dest pê hêrîşan kerd.La YPG û YPJ nê hêrîşan ser bêveng nêmendî cewab dayê çetayan û xo ver dayî. Hêna hêrîşê çeteyan ser bitaybetî hêrîşo ke Kobanî ser virazîyeno ser seferberî ame îlankerdiş û qij ra pîl her kes sîleh gênê xo şinî şer.Ciwanî bi rojane mîyanê refê YPG û YPJ de hemverê çeteyan de şer kenî, şar zî şan şino cephe û xo ver dano. Welatî ke emrê înan 50 serran ra zêde yo zî mîyanê roje de karê xo kenî û şan de zî pê coş û heyecanêko p

BEDILÎYAYÎŞ, Franz Kafka, Almankî ra Açarnayox: Dr. Jêhatî Zengelan, 978-975-6278-81-9, 72 rîpelî Yew serê sibayî hila ke Gregor Samsa hewnanê xiraban ra xo aqilîya dî ke bedilîyayo bîyo yew kuska dewse. Qafikê xo yê sey zirxê hişkî ser, dergkewte bi. Binekî sereyê xo ke berz kerd pîzeyê xo yo xişno kûlbeyên, qeweyî û kirteyên dî. Lihêf pîzeyê ey ser o rêsabi û binekî mendbi ke bikewo erdî ser. Lingê ey gore leşa ey sey pîjikê bîy, çimanê ey ver de bereqîyaye kaydîyayêne.

Beno çinê beno, yew pîre û pisîngi benî. Yew zî mongayê pîri bena. Nameyê ya Ede bena. Pîre rocêk şina mangayê xwu çir kena (doşena), şitê xwu ana girênena, ûmîn (maye) kena, neqeb nana sêr quşxanî, vana wa bibo mast. Pisîngi şina ayê şitî şimena. Pîre roca bîne şina ewnîyena şit çîn o. Vendena pisîngi vana: - Pişê to şitê mi şimito? Pisîngi vana: - Nê! Mi nêşimito. Roca bîne pîre reyna şina Ede çir kena, şit ana ûmîn kena, neqeb nana sêr quşxanî, vana wa bibo mast. Pisîngi ancî şina şitî şimena. Pîre roca bîne şina ewnîyena reyna şit çin o, quşxane vikî-veng o. Vendena pisîngi vana: - Pişê to şitê mi şimit? Pisîngi vana: - Nê! Mi nêşimit. Pîre roca hîrêyîni zî şina Ede çir kena, şit ana ûmîn kena, neqeb dana sêr quşxanî vana, wa bibo mast. Pisîngi reyna nêvindena dana piro şina şit şimena. Beno sêr sibayî, pîre şina ewnîyena ki ha-ho! Quşxane reyna vikî-veng o. Vendena pisîngi, pers kena (persena) vana: - Pişê to şitê mi şimito? Pisîngi ena paş vana: - E! Mi

Roje nêvêrena khe ma televizyonde raştê programanê werdene nêbime. Tıxtor u diyetisyeni mesela werdene sero derga derg mıjulbenê. Gegane kenê tê sare, gegane khi vatenê xo jübini nêcênê. Feqet, ha tıxtori ha diyetisyeni, na derheq de fıkrê xo kenê jü; werdena grane u hereket nêkerdene êndi bıngê gelê nêweşiyana. Roja ewroyêne de qelewbiyayêne her caê dınya de biya mışkulê de gıran. İsan êndi her caê dınya de raştê obezêni beno. Roje nêvêrena khe ma televizyonde raştê programanê werdene nêbime. Tıxtor u diyetisyeni mesela werdene sero derga derg mıjulbenê. Gegane kenê tê sare, gegane khi vatenê xo jübini nêcênê. Feqet, ha tıxtori ha diyetisyeni, na derheq de fıkrê xo kenê jü; werdena grane u hereket nêkerdene êndi bıngê gelê nêweşiyana. Roja ewroyêne de qelewbiyayêne her caê dınya de biya mışkulê de gıran. İsan êndi her caê dınya de raştê obezêni beno. Hokmatê zafetene dewleta, seba vırêndiye guretena obezêni qanuna vejenê, programanê spori kenê re raşt. Ekhe werdene u obezêni r

Birêz Malmisanij derheqê kirmanckî (Zazaca) de qisey keno. Persi ebe kirdaskî (kurmanckî) yê, cewabê Malmîsanijî Ki ebe kirmanckî (Zazaca) yê. Nîyadêne, bimusêne, bizonêne!

Cêk ben cêk nîben, yo kênek bena. Kênek û çendnê kênêk hê sêr bûnî ya kay ken, ûhû a yo tîz kena. A yo vûn: - Sêr sarê biray min o pîl a mi nîkerd. A bîn vûna: - Sêr sarê biray min o qijî ya mi nîkerd. Welhasil pîyor birayûn xwu ser sûnd wûnen, kênekê ma biray ye çînîk, ya z’ vûna: - Sêr sarê gûelîk ma wo çarî ya mi nîkerd. Kêne bîn vûn: - Wulay biray ti çînîk, aye ra ti tîz kerda. Kênek qêrena şina keye, dadîye ye ti ra vûna: - Kênem ti qê ha qêrena, se bîyû? Kênek vûna: - Dayê, kênûn tîz kerda û birayûn xwu ser sûnd wend, mi îz sêr sarê gûelîk ma wo çarî ya sûnd wend, yi vûn, biray ti çînîk, sûnd ti qebûl nîben, ti tîz kerda. Dayê qê biray mi çînîk? Bo biray mi biben, kênûn tîz nîkerdîn û mi ser ra nîkerdîn. Dadîye ye vûna:

Eg yow kesıd bad ilajun o isrehetra pê hamara zi dêj miyuniy esta se, ınêra pê dorê tedawiyê fizika. Labelê Fizık gera tedawi destun yow tıxtorra   bıvêjyu. Fizık tedawid hewê vêrnid dêj çoyidi ziyedyayiş benuw labelê ına normala. Eg ına dej, yow çend ruêjra  pê nibi vinse, bie ina tedawira pê gereka ço bıun yownê tedawi. Herekêti Fizık Tedawiy Inê: 1- Paşt ser bıqêldiyên o yow lıngê xuı 90 derecı berzkerên. Barcınê pê lınga bini zi ına hereket bıkerên.                                                   2- Lıngun xuı ra kerên o paşt ser bıqêldiyên.  Yow çaqê xuı bışıknên. Ow çaqê xuı pê destun xuı bıtepşên o hêt sinê xuıwa kaşkerên, lıngê şımawa binı zi gereka duızıbu o erdır duısnayibu.  Barcınê pê lınga bini zi ına hereket bıkerên                                                   3- Paşt ser bıqêldiyên o çaqun xuı bışıknên. Pê destun xuı çaqun xuı bı tepışnên o biyaren bırasnên sarê xuı.(Sarê xuı zi berz kerên)                                        

Ina filma animason, miyun zahfiyê dewletuni dinyadi xela guıreta. Ina Film, yow filma kılma. Pê rengo reng pêlun çay, teknigê stop-motion ser vırazyawa. Hım teknigiyê xuı ser hımı zi mesaji xuı ser, zahf wuêş isununa şiyawa..

Kîtabî rojnamewan / Nuştox Seyîdxan Kurij Arwûn û Lûy - Sonîkî Çoligî“ hetî "Weşanxaneyî Nûbihar“ ra ame neşirkerdiş. Seyîdxan Kurij 20 serrîyo ke folklorî kirdkî sero xebat keno, ey heta nika zaf sonikî, meseleyî, fikreyî, vateyî verênan û deyîrî arêkerdî û kovar û rojnameyanî kurdan de dayî neşirkerdiş. S eyîdxan derheqî na xebatê xo de wina nuseno,Keyeyî ma di tim sonikî vacîyayîn. Sey zafê qicanî Kurdîstanî mi zî qijkekê xwi di şewanî zimistanî ê dergan di pîlanî xwi ra zaf sanikî gueştarî kerdî. Apî mi, baykî mi, dadîyê mi û emkênay mi hol sanikî vatîyen. Apî mi, mintiqê ma di yew çîrokbêjo namedar bi. Çi heyf ke apî mi rew merd, ez nieşkaya yi bidî

Yew serr a ke futbolbazo dêrsimij Denîz Nakî ekîbê Almanya SC Paderborn ra transferê ekîbê Tirkîya “Ankara Gençlerbirliği” bîyo. Nika Nakî bazar şan de antrenman ra dima qurbanê hêrişê faşîstan bî. Yew roportaj bi rojnameyê almanî  Die Welt  Nakî va ke her çî nêm serre ra ver dest kerd ci. “Şeş aşmî yo ke mi Facebook ser o her roje 10-15 tehdîd û milqî girewtêne. Derheqê deqê mi, derheqê dînê mi de bîy. Peyamî hesabanê sexteyan ra bîy ke dima ra amey pak kerdene. Mi o wext xo bi xo va ke beno ke milqanê anonîman ra teber kî çîyê beno.” “Şeş aşmî yo ke mi tehdîdî girewtêne” Nakî mesela roja bazarî nîya arde ziwan: “Normal de ez Anqara de tesîsanê klubî de maneno, la peyê hewteyî ez meymanê yew hevalê xo bîyo. Şan de ez o rast kerd keyeyê xo, çike mi waşt xo rê çîyê seba werdene bîyarî. Ez ke şîyo, xafil de uca hîrê kesî mi dima ra bîy, ez teqib kerdo. Mi dima veng da va ke: ‘Nakîyo elewîyo kurd, ti ya?’ Veramîyay mi ser û dormeyê mi girewt. Înan elewîyî û kurdîya mi rê

Herêma Kurdîstanî de hûmara însanan ke bi sklerozo multîpl ra nêweş ê, bena zêde. Raporan ra gore nika 500 nêweşî estê. Sebeb o yo ke kêmasîya doktoran esta. Sklerozo multîpl (SM) nêweşîya sîstemê sînîran a ke mezg û muraya mîyanî rê zeraro giran dana. Bitaybetî cêncî benê qurbanê nêweşîye ke bi sîmptomananê cîya-cîyayan xo bellî kena. Goreyê xebera  Basnews î ra, Herêma Kurdîstanî de hûmara nêweşanê SM hîna bena zêde. No taw dorê 500 nêweşî estê. SM Kurdîstanê Başûrî de zaf çîp vila bî û seba ke zanayîşê şarî pê tay o, xeylê reyan eşkera nêame dîyene. Yewna problem kî o yo ke Herêma Kurdîstanî de kêmasîya doktoranê pisporan esta ke besebikerê tedawîya SM bidê. dersiminfo

Şîrketê çîynermanê komputure  Mîcrosoftî  sîstemê xo yê xebitnayîşî yo newe  Wîndows 8  vet. Bi Wîndows 8 Mîcrosoft ceribneno ke para şîrketê  Apple  ke serranê peyênan zaf bî hêzdar, peyser bicêro. Wîndows 8 cewabo mecburî yê trendê komputuran o. Ma kî şîme sîstemo newe Wîndows 8 ceribna, netîce kî no yo: Çîyo newe ke merdim verê veran vîneno: Wîndows 8 dîzaynêde nîp û newe de yeno. Tabî, zere ra hîna Wîndows o, yanî merdim  Explorer  (cigêrayoxê sîstemî), dosyayî, fonksîyonî ûsn. sey neslanê verênan ê Wîndowsî de cayê xo de vîneno, labelê serekran tam vurîyo. Serekekran nika applîkasyono xoser o, seke telefonê destan ê Mîcrosoft û Nokîa  Wîndows Phone  de asayîşê kareyan de vejîno. Her kare bi xo yew applîkasyon o, goreyê meylê xebitnayoxî vurîno. Menuyê destpêkî kî şî, xebtinayoxî nika kuncanê ekranî ra eyar û menuyanê Wîndowsî keno ra. Tabî serekrano kan kî yeno weçînitene. Dîzaynê Wîndowsî vurîyayîşo tewr radîkal ê sîstemê neweyî yo. Henî aseno ke Mîcrosoftî semedê reqe

Goreyê Hetkarê Serekîya Komîsyonê Çimeyanê Tebîîyan ê Herêma Federal a Kurdîstanî Dilşad Şabanî ra, ameyeyo serrane yê petrolî çar mîlyarî Dollarî yo. Labelê şîyayeyê butçe yo serrane 8 mîlyarî $ o, coka ameyeyê petrolî rastê şîyayeyan nîyo.  Boyna, Şabanî da zanayene ke duştê pêro texdîdê terorîstanê DÎ (Dewleta Îslamî) de qet yew şîrketê petrolî fealîyetê xo veranêda. Vetiş û rotişê petrolî hîna dewam keno. Mabênê 120 û 150 de hezarî varîlî petrolî îxracat benê bi Tirkîya. Bi Şabanî, hedefê peynîya emserî yê îxracatî 500 hezarî varîlan o. Karê yew varîlî, badê ke mesrefê şîrketanê petrolî û îxracatî ci ra vejîyay, dorê 60 – 70 Dollarî yo. Şabanî rewşe nîya îzeh kerd: “Eke ma sey mîyan her varîlê Herêma Kurdîstanî bi 65 Dollarî hesab bikerîme, emser keno çar mîlyarî Dollarî. Herême bi qisimê nê ameyeyan meaşê karmend û karkeran dana. Qisimê kî seba deynanê banka yo ke verê cû girewtîbî. Seba ke pêro meaşê karmend û karkeranê Herêma Kurdîstanî bêrê dayene, îhtîyaco serrawext