MANÊ HON

Zazaki hon zaf rındek qesêbenê. Xora ma û piyê ma roj mıroji jûbinirê honê xo qesêkerdênê. Zazaki'de hon niya qesêbeno; keso ke hon diyo, vırêndiye vano; "şewa bine honde...", hona ê qesê xo nêxelesno, keso ke goş nanore ser vano "xêr bo", wayirê honi ki nafa vano "xêrê heqi re merdanê to bo / şıma bo." Naera tepya êndi honê xo qesêkeno. Gegane ki, eke honê de xırab qesêbıbo, hona ke hon qesênêkerdo vanê; "honê ağwe û adıri bo!" Hon ke qesêkerd xelesna, nafa ki, honi sero qesêkenê, "terciban danê honi", yanê manê honi vejenê. Gelê wa û bıraa, de bêrê, ma zonêma terciban bıdime taê hona..
.

Honde Berbiş

Honde berbiş vinıtene zafêri şayiya. Eke honde hêsırê to sırotanê to vêşnenê, tı şa bena, eke sırotanê to cemednenê, tı xeberanê xıraba cêna. Eke honde bêveng berbena, tı derd û khulanê xora xelesina ra, eke ebe vengo berz berbena ya ki qêrena, qomê dormê torê belaê vêjino.

Honde Ko Vinıtene

Honde ko vinıtene insani rê xêr û qewete ana. Eke honde tı şona serê koy, manê xo uyo ke tı ebe qeweta xo û catkerdena xo kar û gurê xo bena sere. Eke honde kora corde gılêri bena, manê xo uyo ke, halo rındo ke tı ebe destê xo rêşta cı, onciya ebe xetanê xo ê hali kena vindi.

Honde Ağwe / Çhem Vinıtene

Honde ağwe vinıtene emrê de rınd û rıskê de bol terciban bena. Honde ağwa germıne şımıtene, tenge û çetıniya, ağwa qılêrıne vinıtene ya ki şımıtene nêweşiya, ağwa zalale şımıtene dewleta (zenginiya). Honde çhem vinıtene, dostênya derg û zexma.

Honde Zewejyayêne / Vêyve Vinıtene

Honde vêyve vinıtene insani rê şayiye û dewlete (zenginiye) ana. Feqet eke tı honde vêyvê xo vinena, na rınde niya, tı mordemê de xora xebera xırabe cêna. Çêneka azebe ke xo dılqê vêyvede bıvino, vêyvê a çêneke nezdiyo; eke şamê xo (kıncê xûyê vêyvi) rındek be, zewajê xo rınd şono, eke qılêrın û dıriyayê bê, axriya zewajê xo rınd nina.

Honde Cao Berzra Warogınaêne

Honde cao berzra warogınaêne ebe dirê qêydê terciban bena. Eke cao berzra gınena caê de çetın û bekes ro, na tenge û nêweşiya, eke gınena caê de khewe û rındek ro, na şayiya. Eke caê de to şikino ya ki dejeno, na torê ya ki mordemanê torê çetıniya. Gorê dindara, keso ke honde cao berzra gıneno waro, şûj û guna xora xelesino ra.

Honde Ostor (Astor) Vinıtene

Honde ostor (astor) vinıtene zafêri rındiye ser terciban bena; kar û gurê insani rınd şono, insan beno dewleti, zerya xo kewta kami ê/ae cêno. Feqet eke tı honde ostoro merde bıvinê, zerar û merdena nezdiya, eke ostoro gırêdae bıvinê mewqiyê to nêvurino (cade maneno), eke ostor bıroşê, tı jûde dana pêro (şer/lej kena), eke tı honde ostori ro dê, tı kuna hepıs, eke ostori ağwede bıvinê, derheqê tode qesê xırabi vêjinê.

Honde Pısınge Vinıtene

Honde pısınge vinıtene tenga, nêweşiya, çinêbiyayêna, xeberê qırabınê. Pısınga makeke cêniyê de xıraba; pısıngo neri nêweşiya wertê cıla (nêweşiya gırana). Hema, eke tı honde pısınge fetelnena (nanare dıme), na rındiye ser terciban bena. Eke tı xo honde dılqê pısıngede vinena, tı ebe dızdên û fesadiye xo kena weyiye.

Honde Kutık Vinıtene

Eke tı honê xode kutık bıvinê, wertê to û qomê dormê to zaf beno rınd, eke honde kutık to bıjêro, poxê mordemê de xora tı zerar vina, bena nêweş ya ki bena birındar/dırbetın; eke honde kutık bılawo to, çı mıradê to esto tı vinena. Eke tı honde kutıki bıkişê, tı dışmenanê xo pêrine serde kuna.

Honde Pere Vinıtene

Honde pere vinıtene, pere guretene, pere daêne thalo rındo, dewleta. Honde pere vindikerdene tengê de kılmeka, pere mordene qezencê de gırso. Feqet honde pero zernên vinıtene rınd niya, dormê tode çımesiyayêni, fesadêni bena, torê xeberê bêxêri ênê.

Honde Adır Vinıtene

Honde adır vinıtene taê têmyakewtiya; xêre û xırabe piya ana. Eke honde sarê tora adır vêjino, na nêweşiya, eke çê tora adır vêjino, kar û gurê to rınd şono, eke çêtode adır şayino, mordemê de tûyo khal mıreno, eke çê to bıvêşo, tı xaftıla bena dewleti (zengin), eke tı zerê adıride bê, tı dışmenanê xo tersnena, eke tı adıri sero çiyê pojê, mırad û waştenê to ênê ca.

Honde Nêweşiye Vinıtene

Honde nêweşiye vinıtene zafêri weşiya. Feqet taê honê nêweşiye se amê diyayêne hêni vejinê, yanê insan heqeten nêweş kuno. Eke tı honde xo cılede vinena, tı bena rewi, raê de derge şona. Eke honde sarê to bıdejo, tı zurê kena.

Honde Moreki Vinıtene

Honde moreki vinıtene, çiyo ke insan cıra terseno ê çi ana vırêndiya insani. Çêneka azebe ke honde jûra moreka bıjêro, a çêneke zerya xo kena jû. Morekê khewê xeberê xêrê, morekê çeqeri ser û bın kewtena kar û guriya, morekê sûri bilasebe pere xerckerdena, morekê siyay nêweşiya.